Organizacja i prowadzenie prywatnego rejsu wymaga sporej ilości pracy, począwszy od znalezienia odpowiedniej jednostki, przez określenie destynacji z uwzględnieniem warunków pogodowych, po organizację transportu. Sprawa komplikuje się jeszcze bardziej, jeśli nie posiadamy uprawnień do prowadzenia jachtu po zagranicznych akwenach i musimy znaleźć odpowiedzialnego oraz doświadczonego sternika, który zapewni miłą atmosferą i zadba o bezpieczeństwo.



Część III - Na miejscu

Przedstawiamy kolejną część przewodnika, w której możecie przeczytać, o czym należy pamiętać w miejscu rozpoczęcia czarteru. Możecie również pobrać z naszej strony przykładowe check listy: polskiej firmy czarterowej i chorwackiego armatora.

Zaopatrzenie

Przed wypłynięciem warto zaopatrzyć jacht w podstawowe produkty spożywcze, przekąski oraz wodę i napoje. Każdy jacht wyposażony jest w kuchnię gazową, na której można przygotować posiłki w czasie rejsu.

Przejęcie jachtu („check in”)

“Check in” polega na sprawdzeniu stanu technicznego jednostki oraz przeprowadzeniu inwentaryzacji z przedstawicielem firmy wynajmującej. Cała inwentaryzacja trwa zwykle do dwóch godzin. Powinniśmy zwrócić uwagę na: silnik (poziom oleju, łatwość przełączania biegów, ewentualne przecieki), akumulatory (sprawność wyłącznika, system awaryjnego startu silnika), działanie pomp zęzowych oraz zaworów, WC (ewentualne przecieki oraz możliwość zatkania), światła w kabinach, windę kotwiczną, łańcuch oraz kotwicę, umiejscowienie bezpiecznika windy, sprawność kabestanów, ilość i stan cum, koła sterowe (pod kątem luzów i łatwości obrotu, awaryjny ster), światła nawigacyjne, zbiorniki wody, paliwa i na nieczystości (gdzie są wlewy, jakiej są pojemności) oraz stan kadłuba. Należy koniecznie postawić i dokładnie obejrzeć żagle.

Przykładowa check lista polskiej firmy czarterowej: Check lista.pdf, chorwackiego armatora Meridijan: Lista inventaria.jpg oraz hiszpańskiego armatora Alboran: Inventory.pdf.

Przeszkolenie załogi

Szkolenie powinno dotyczyć obsługi podstawowych urządzeń, czynności wykonywanych podczas podejścia i odejścia od kei oraz instalacji jachtu takich jak: WC, kuchnia gazowa (rozmieszczenie zaworów gazu, odpalanie kuchenki), VHF. Ważnym elementem jest zapoznanie załogi z rozmieszczeniem i prawidłowym używaniem środków bezpieczeństwa osobistego.

Obsługa urządzeń

Jachty pływające po ciepłych morzach wyposażone są w większości w kilka urządzeń nieodstępnych na akwenach Polski tzn. Mazurach i Bałtyku. Z tego powodu warto krótko opisać działanie niektórych z nich tak, aby nie przysparzały problemów podczas czarteru.

Winda kotwiczna

Najczęściej jest elektryczna i aby ją uruchomić trzeba włączyć odpowiedni przełącznik na desce rozdzielczej. Należy pamiętać, że winda pobiera znaczną ilość prądu, dlatego należy korzystać z niej wyłącznie przy włączonym silniku, dzięki czemu unikniemy rozładowania akumulatorów. Przed opuszczeniem kotwicy należy ją odbezpieczyć poprzez wyciągnięcie zawleczki lub odwiązanie krawata, a po podniesieniu należy ją ponownie zabezpieczyć. Do operowania kotwicą służy bardzo prosty pilot posiadający zaledwie 2 guziku „up” i „down” znajdujący się w forpiku lub w przedniej kabinie. Łańcuch kotwicy jest co 5 lub 10 metrów oznaczony kolorem, dzięki czemu wiemy na jakiej głębokości znajduje się kotwica. Ważne jest, aby przy wciąganiu kotwicy robić to na luźnym biegu, żeby zapobiec wkręceniu się łańcucha w śrubę silnika.

Silnik stacjonarny

Pracę z silnikiem można podzielić na 4 etapy: przygotowanie silnika do pracy, grzanie świec żarowych, uruchomienie silnika i wyłączanie silnika.

1) przygotowanie silnika do pracy – manetkę służącą do zmiany ilości obrotów silnika ustawiamy w pozycji LUZ. Jest ona bardzo łatwo wyczuwalna i znajduje się w środkowym położeniu. Aby upewnić się, że dobrze ustawiliśmy manetkę, można przesunąć ją lekko do przodu, a następnie w tył. Są trzy różne ustawienia manetki „wolna wstecz”, „luz”, „wolna naprzód”. Są one łatwo wyczuwalne, ponieważ po dotarciu do któregokolwiek ustawienia manetka sama lekko wskoczy i słyszalne będzie kliknięcie. Warto wspomnieć, że operowanie manetką przy wyłączonym silniku nie prowadzi do jego uszkodzenia.

2) grzanie świec – przed uruchomieniem silnika należy przekręcić kluczyk, umieszczony w kokpicie na desce rozdzielczej lub przy kolo sterowym, na pozycję pierwszą. Zazwyczaj towarzyszy temu charakterystyczny pisk, oznaczający grzanie świec żarowych. Należy poczekać około 5 sekund w przypadku silnika zimnego lub około 3 w przypadku, gdy pracował nie dawniej niż przed godziną.

3) uruchamianie silnika – aby uruchomić silnik należy kluczyk przekręcić do końca w stacyjce. Warto pamiętać, że zimny silnik powinien pracować około 2 minuty na luzie przed zwiększeniem obrotów. W sytuacjach awaryjnych, w których niezbędne jest natychmiastowe użycie silnika, można pominąć 2 minutowy etap oczekiwania.

Manewrowanie na silniku – w porcie, o ile sytuacja nie wymaga większej prędkości, należy manewrować używając pozycji „wolna wstecz”, „wolna naprzód”. Podczas manewrowania tyłem na ster działają duże siły, dlatego, aby uniknąć jego uszkodzenia, należy manetkę ustawić na „wolna wstecz”. Podczas odbierania jachtu należy dowiedzieć się o optymalne obroty silnika, przeznaczone do długiej pracy na wypadek takiej konieczności.

4) wyłączanie silnika – manetkę należy ustawić w pozycji „luz”. Następnie przytrzymujemy przycisk wyłączający silnik do momentu usłyszenia charakterystycznego dźwięku (pisku). Następnie przekręcamy kluczyk na pozycję „zero”.

Dodatkowe informacje:

- Poziom oleju sprawdzamy co 2 dni lub po jego długiej pracy. Wykonujemy to za pomocą bagnetu po wystygnięciu silnika. Trzeba pamiętać, że jacht nie może być przechylony!

- W większości portów znajdują się wodne stacje benzynowe, gdzie możemy zatankować. Wlew paliwa jest zazwyczaj na rufie oznaczony deklem z napisem DIESEL. Regułą jest, że jacht zdaje się z pełnym bakiem, dlatego ostatnie tankowanie należy wykonać już w porcie macierzystym.

- Podczas przejmowania jachtu od armatora warto poprosić, aby jako pierwszy uruchomił silnik, a następnie zrobić to samemu. Jest to ważne, ponieważ deski rozdzielcze na jachtach są różne i można mieć problemy ze znalezieniem odpowiedniego przełącznika.

Autopilot

Na jachtach pływających po ciepłych morzach zazwyczaj zainstalowane są autopiloty. Wyróżnić możemy 2 ich rodzaje: stałe oraz montowane każdorazowa przed użyciem. Mechanizm pierwszego modelu jest niewidoczny oprócz panelu sterowania. Mechanizm drugiego jest widoczny przy kole sterowym i właśnie jemu poświęcimy więcej uwagi.

Siłownik znajduje się zazwyczaj w skrzynce przypominającą tą na narzędzia. Montujemy go przy stopie koła sterowego dopiero wtedy, gdy potrzebny będzie nam autopilot. Następnie montujemy pasek klinowy na kole sterowym oraz autopilocie, a siłownik podłączamy do kontaktu. Kolejnym etapem jest włączenie zasilania na desce rozdzielczej i naciągnięcie siłownika w taki sposób, aby pasek klinowy dokładnie przylegał do koła sterowego. Obsługa autopilota jest bardzo prosta - po włączeniu przycisku „autopilot” jacht będzie utrzymywał kurs kompasowy, jakim do tej pory płynął. Korekty kursu wykonuje się poprzez przyciśnięcie odpowiednich przycisków na panelu. Należy pamiętać, że podczas pracy autopilota nie wolno samodzielnie zmieniać kursu kołem sterowym, ponieważ może to doprowadzić do uszkodzenia mechanizmu. Wyłączenie pracy siłownika następuje po wciśnięciu przycisku „StandBy”. W przypadku gdy autopilot połączony jest z wiatromierzem, możliwe jest ustawienie kursu względem wiatru, a także wykonywanie zwrotów przez sztag. Dokładne informacje na temat działania autopilota znajdują się w instrukcji, która powinna być na jachcie.

Ster strumieniowy

Jest to silnik elektryczny niewielkich rozmiarów, znajdujący się na dziobie jachtu. Jest on ogromnym ułatwieniem podczas manewrów na silniku, zwłaszcza w przypadku dużych jednostek, w których często dochodzi do niekontrolowanych odchyleń dziobu.

Obsługa jest bardzo prosta i intuicyjna. Po włączeniu silnika i przesunięciu joysticka lub wciśnięciu lewego przycisku (w zależności do modelu panelu) następuje skierowanie dziobu w lewą stronę i analogicznie w druga stronę. Ważną rzeczą jest, aby nie pracować sterem strumieniowym dłużej niż 5 sekund, dlatego lepiej jest stosować go krócej, ale z większą siłą i robić to kiedy naprawdę jest to konieczne, ponieważ ster strumieniowy znacznie osłabia akumulator i każde jego użycie jest coraz słabsze.