TYP: a1

Bulina

środa, 27 czerwca 2018
Anna Ciężadło

Bulina występuje też pod mało finezyjną nazwą „obciągarka”, co jednak nie do końca oddaje jej ideę. Zasadniczo bulina jest… liną. Kto by się spodziewał, co? Nie jest to jednak byle jaki kawałek sznurka, ale genialny w swojej prostocie patent, dzięki któremu żagle i żaglowce mogą śmigać znacznie bardziej efektywnie.

Definicja

Bulinę można by roboczo uznać za grupę wsparcia dla żagli i szotów - co prawda, bez niej też jakoś dałyby radę (i częstokroć dają, dlatego buliny nie znajdziecie na każdej jednostce), jednak z jej pomocą wszystko działa dużo, dużo lepiej.

Mówiąc w uproszczeniu, głównym zadaniem buliny jest zmiana rozkładu naprężeń na żaglach oraz szotach. Jest to szczególnie przydatne wówczas, gdy liny zawiadujące żaglami biegną pod innym kątem, niż byśmy sobie życzyli - i z tego powodu żagiel nie jest w stanie optymalnie wykorzystać wiatru.

W takiej sytuacji zastosowanie dodatkowej liny - czyli właśnie buliny - znacząco poprawia wydajność żagla i pozwala nadać mu odpowiedni kształt. Warto pamiętać, że bulina nie jest szotem i nie ma za zadanie go zastępować; ma natomiast współpracować z nim, zapewniając likom żagla odpowiednie napięcie, a co za tym idzie - pozwalając uzyskać właściwe wybrzuszenie.

 

Rodzaje bulin

Zasadniczo, wyróżniamy dwa typy bulin, które możemy roboczo nazwać „historyczną” oraz „współczesną”.

Bulina historyczna stosowana była w epoce świetności wielkich żaglowców, czyli gdzieś w okresie pomiędzy XV a XVIII wiekiem. Używano jej podczas żeglugi na wiatr, a jej zadaniem było odciąganie żagla w kierunku dziobu. Tego typu bulina miała zresztą dość ciekawą konstrukcję: od strony żagla rozgałęziała się na kilka mniejszych lin, doczepionych na stałe do liku bocznego żagla rejowego, natomiast przeciwny koniec przechodził przez specjalny blok, umieszczony na sztagu.

Bulina współczesna wygląda nieco inaczej; przede wszystkim, stosowana jest w ożaglowaniu skośnym, a konkretnie - do ustawiania sztaksli przednich. W tym przypadku głównym zadaniem buliny jest regulacja wzajemnego naprężenia dolnego i tylnego liku, co umożliwia zmianę wybrzuszenia żagla w zależności od bieżących warunków wiatrowych. Taka bulina mocowana jest do rogu szotowego żagla, a następnie biegnie przez blok na pokładzie lub przez specjalną tulejkę, nazywaną barankiem. Niekiedy bulina wygląda jeszcze inaczej - zamiast do rogu żagla, zamocowana jest do szota i ma formę talii, działającej na szot pod kątem prostym i zamontowanej na przesuwnym bloku, mniej więcej w połowie długości szota.  

 

Etymologia

Słówko bulina stanowi lekko spolszczoną formę angielskiego wyrazu bowline, który z kolei stanowi zlepek słów bow, czyli łuk albo wygięcie oraz line, czyli lina. Można więc powiedzieć, że Brytyjczycy stanęli w tym wypadku na wysokości zadania i wymyślili słówko, które idealnie oddaje zastosowanie buliny, czyli liny „uginającej” szoty lub żagle - albo jedne i drugie.  

 

 

 

 

 

Tagi: bulina, lina, słownik
TYP: a3
0 1
Komentarze
Antoni Świerczek: Pani Aniu, bow na statku kojarzy się raczej z dziobem niż z łukiem. Stąd lina dziobowa. Jak Pani słusznie zauważyła, ona zawsze się tam kręci gdzie około dziobu, albo w jego kierunku.
czwartek, 28 czerwca 2018, 7:34 Skomentuj
0 1
TYP: a2

Kalendarium: 21 grudnia

W Adenie zwodowano polski statek "Dar Opola", który następnie pod dowództwem Kpt. Bolesława Kowalskiego wyszedł w rejs naukowy na Morze Czerwone.
poniedziałek, 21 grudnia 1959