Od 24 maja do końca września 2019 r. w Dworze Artusa będzie można zobaczyć przedmioty związane z polskim frachtowcem SS Wigry oraz jego załogą. Nowa wystawa w Muzeum Gdańska powstała we współpracy z islandzką Polonią, która kultywuje pamięć o marynarzach i statku, który zatonął w okolicach Reykjaviku 15 stycznia 1942 r.
![[t][/t] [s]Fot. Stowarzyszenie Polonii Islandzkiej[/s]](/upload/user_content/SS_Wigry,_mat._Stworzyszenie_Polonii_Islandzkiej.png)
Przygotowana przez Witolda Bogdańskiego, prezesa Stowarzyszenia Polonii Islandzkiej, ekspozycja opowiada historię frachtowca, który stał się symbolem obecności Rzeczpospolitej w porcie gdańskim. Zbudowany w 1912 r. jako River Dart, został w przededniu wojny zakupiony przez Bałtycką Spółkę Okrętową; uroczystość podniesienia bandery odbyła się 23 maja 1939 r. w Stoczni Gdańskiej w Wolnym Mieście Gdańsku.
- Wydarzenie, w którym udział wzięli m.in.: Piotr Blitek, prezes Rady Polskich Interesantów Portu Gdańskiego, ks. Bronisław Komorowski, późniejszy błogosławiony Kościoła katolickiego, kmdr Józef Poznański, przedstawiciel Komisarza Generalnego RP w Wolnym Mieście Gdańsku oraz kmdr Tadeusz Ziółkowski, dyrektor Urzędu Pilotów, miało wymiar patriotyczny i propagandowy. Odbyło się bowiem zaledwie dwa tygodnie po sejmowym przemówieniu ministra Józefa Becka, w którym stwierdził on, że „Polska [od Bałtyku] odepchnąć się nie da!” – mówi Marek Adamkowicz z Muzeum Gdańska, kierownik Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku.
Wybuch wojny zastał Wigry w Antwerpii. Przez jakiś czas statek obsługiwał porty francuskie, a po upadku Francji, porty angielskie i śródziemnomorskie. W maju 1941 r. po raz pierwszy popłynął do Reykjaviku z ładunkiem cementu. Później wziął udział w konwoju SC.42 przewożąc amunicję i broń, by w listopadzie 1941 r. wypłynąć z Anglii w swą drugą podróż do Islandii. Załogę jednostki stanowiło 27 osób – 13 Polaków, 7 Brytyjczyków, 3 Islandczyków, 2 Łotyszy, Egipcjanin i Kanadyjczyk pod dowództwem 35-letniego kapitana Władysława Grabowskiego
6 stycznia 1942 r. statek wyszedł w morze i dołączył do konwoju ON.53 płynącego do Nowego Jorku. Po przebyciu 400 mil morskich dostał się w silny sztorm. Wobec poważnych uszkodzeń (awaria kotła, utrata szalupy ratunkowej i tratw) kpt. Władysław Grabowski podjął decyzję o powrocie do Reykjaviku. 15 stycznia, około godz. 12, statek przyjął uderzenia sztormu stulecia. Zdemolowany przez żywioł zaczął nadawać sygnał SOS, a załoga podjęła decyzję o opuszczeniu pokładu. W katastrofie zginęło 25 z 27 członków załogi.
Dzięki wieloletnim staraniom Witolda Bogdańskiego pamięć o „gdańskim” statku nie tylko jest pielęgnowana na Islandii, gdzie znajdują groby marynarzy, ale też coraz więcej osób poznaje historię frachtowca w kraju.
Wernisaż wystawy Wigry – polski statek z Wolnego Miasta
Kiedy: 23 maja 2019 r. (czwartek), godz. 16:00
Gdzie: Dwór Artusa – oddział Muzeum Gdańska, Długi Targ 43-44
Wstęp: wolny
Tagi: SS Wigry, Dwór Artusa
0
