Od zawsze budzą w ludziach uznanie, głównie ze względu na swoja długowieczność i stateczny wygląd. Przypisuje im się mądrość i miłość, a w rozmaitych mitologiach bywały podstawą, na której opierał się wszechświat. Czy są rzeczy, których nie wiecie o żółwiach?
W książkach nieodżałowanego Terry’ego Pratchetta świat w postaci wielkiego dysku mieścił się na grzbiecie gigantycznego żółwia, Wielkiego A’Tuina. A’Tuin statecznie przemierzał kosmiczna przestrzeń, a na jego skorupie stały cztery słonie, niosące na swoich grzbietach świat. Wizja pana Terry’ego nie do końca jest wynikiem jego pisarskiej fantazji – tak właśnie ziemię sobie wyobrażali Hindusi (zresztą w Indiach wciąż żółw uważany jest za zwierzę święte). Z kolei indiańskie legendy mówiły, że kiedyś wszystkie zwierzęta mieszkały na pancerzu żółwia, a potem krab naniósł tyle piasku, że cały pancerz zasypał. W Chinach żółw Ao był podporą świata. Tylko chrześcijanie uważali żółwia za początek zła, jednak ostatecznie żółwiowa cierpliwość w kreowaniu dobrego pijaru zwyciężyła i uznano go za symbol skromności małżeńskiej.
Żółwie pojawiły się na Ziemi ok. 255 mln lat temu, znacznie dawniej niż większość żyjących współcześnie gatunków zwierząt. Szczątki najstarszego żółwia znaleziono na terenie Niemiec – jego wiek szacuje się na 204 mln lat. Zresztą żyjące żółwie też bywają długowieczne – żółwie olbrzymie to najbardziej długowieczne zwierzęta świata. Na wyspie św. Heleny żyje np. staruszek Jonathan, urodzony w 1832 roku (swoją drogą Jonathan w ubiegłym roku wprawił w osłupienie naukowców, bowiem okazało się, że jego wieloletnia partnerka to tak naprawdę partner, a Jonathan jest gejem). A w 2006 roku zanotowano zgon innego matuzalema tego gatunku, który miał 250 lat.
Obecnie na świecie żyje ok. 230 gatunków żółwi i od wielu, wielu lat mocno się je chroni, bowiem uparł się na te piękne zwierzęta najgroźniejszy drapieżnik świata, czyli człowiek. Któremu np. potrzebne były szylkretowe skorupy na grzebienie albo który wymyślił, że żywy żółw jest świetną „żyjącą konserwą” na czas rejsu (żółwie potrafią się bardzo długo obyć bez jedzenia i picia). Poszczególne gatunki żółwi mocno różnią się rozmiarami. Najmniejszy żółw świata to żółw pajączkowy, osiągający do 11 cm wielkości. Największe są olbrzymy z Galapagos, których skorupa może osiągnąć nawet 2 metry a ciężar takiego „mikrusa” dochodzi do 230 kg. Zwierzęta te zamieszkują wszystkie kontynenty oprócz Antartydy – w Polsce także mamy rodzimy gatunek, czyli żółwia błotnego, oczywiście pod ochroną.
Żółwie to jedyne organizmy na świecie, które mają szkielet na zewnątrz – to ich skorupa. Powłoka grzbietowa powstała z przekształcenia żeber i ościstych wyrostków kręgów w kostne płyty, a brzuszna to zmodyfikowany obojczyk i żebra brzuszne. Ciekawostka jest to, że niektóre żółwie maja dolną część pancerza zawieszona na zawiasach, co pozwala na ściślejsze dopasowanie obu skorup. Biodra i łopatki żółwi znajdują się wewnątrz szkieletu (czyli pancerza) – co też czyni je wyjątkiem wśród zwierząt. Dzięki temu żółwie (z wyjątkiem morskich) mogą wciągać głowę i kończyny do skorupy.
Wszystkie żółwie są jajorodne. U żółwi występuje termiczna determinacja płci, czyli płeć młodych zależy od temperatury w jakiej rozwijały się jaja. W większości przypadków u żółwi określone są dwie temperatury, wyższa temperatura indukuje samice, niższa natomiast powoduje wyklucie się jedynie samców, temperatury pośrednie powodują, że na świat przychodzą osobniki obu płci.
Nie jest też prawdą, że żółwie są najwolniejszymi zwierzętami świata (i nie mamy tu na myśli paradoksu Zenona z Elei). Ich tempo może wynieść nawet 10 km na godzinę, czyli całkiem sporo.
Tagi: żółw, skorupa, zwierzę
0
