Ocean wokół Fidżi najcieplejszy od 600 lat

Zdaniem specjalistów badających zmiany klimatyczne, temperatura powierzchniowej wody morskiej wokół Fidżi osiągnęła właśnie poziom najwyższy od 600 lat. Ostatni raz, kiedy Ocean Spokojny w tym miejscu był tak ciepły, miał miejsce w 1370 roku – czyli...200 lat przed narodzinami Galileusza, wynalazcy termometru. Coś się tutaj nie zgadza. Czyżby naukowcy robili nas w konia?

Kto i kiedy wymyślił termometr?

Tak naprawdę to...nie wiadomo. Powszechnie uważa się, że był to Galileo Galilei, urodzony 1564 r. w Pizie ( a więc na długo przed rokiem, do którego odnoszą się wspomniani na wstępie uczeni). Sęk w tym, że Galileusz wynalazł termometr lekarski; a przecież są jeszcze inne opcje.

Dwa wieki przed Chrystusem żyli dwaj inni wynalazcy – Filon z Bizancjum oraz Heron z Aleksandrii; panowie również zajmowali się kwestią pomiarów temperatury, i niezależnie od siebie stworzyli przyrządy z grubsza przypominające termometry.

Żaden z wymienionych tu uczonych nie wpadł jednak na to, by na swoim przyrządzie umieścić skalę – uczynił to dopiero włoski lekarz o wdzięcznym nazwisku Santorio Santorio w 1625 roku. Skąd zatem naukowcy wiedzą, jaka była temperatura wody wokół Fidżi w 1370 roku?

Niech przemówi koralowiec!

Koralowce to urocze zwierzęta, chociaż z natury małomówne. Mimo to naukowcy właśnie na ich „zeznaniach” oparli swoje wnioski dotyczące podnoszenia się temperatury wód Oceanu Spokojnego. Jak to zrobili? O dziwo bardzo prosto. 

Specjaliści wzięli pod lupę kolonię długowiecznych koralowców z gatunku Diploastrea heliopora. Okazuje się, że analizując skład chemiczny ich szkieletów, można wysnuć pewne wnioski dotyczące warunków, w jakich żyły w przeszłości. Z grubsza przypomina to czytanie słojów drzew, albo analizowanie nacieków naskalnych w jaskiniach.

Różnica polega na tym, że w przypadku koralowców nie chodzi o kolor i grubość poszczególnych warstw, ale o zawartość dwóch pierwiastków wchodzących w skład ich szkieletów. Badając proporcje strontu do wapnia w danym roku i odnosząc to do pomiarów wykonanych termometrem na przestrzeni ostatnich 26 lat, można było wysnuć wnioski dotyczące temperatury, jaka panowała w przeszłości.

Dlaczego akurat Fidżi?

Naukowcy pobrali z kolonii koralowców rdzeń o długości dwóch metrów. Biorąc pod uwagę fakt, że taka kolonia przyrasta około 3-6 milimetrów rocznie, próbka pozwoliła na przeanalizowanie temperatur na przestrzeni ostatnich 627 lat. Z analiz wynika, że ostatni raz, kiedy przypowierzchniowa woda morska wokół Fidżi była tak ciepła jak dzisiaj, miał miejsce dokładnie 653 lata temu.

Wyspa idealnie nadaje się do tego typu badań, i to z przynajmniej dwóch powodów; po pierwsze, ma solidną kolonię koralowców, a bez nich badanie zupełnie by się nie udało. Po drugie, leży ona w regionie południowo-zachodniego Pacyfiku, który z uwagi na zjawisko el Nino ma duży wpływ na kształtowanie się temperatur nie tylko w regionie, ale i na świecie. W badaniach wzięli udział naukowcy z Universidad Nacional Autonoma de Mexico i brytyjskiego University of Leicester. Szczegółowe wyniki swoich analiz opublikowali na łamach „Science Advances”.