W miniony weekend na Bałtyku powstała cofka, która zalała bulwary portowe w Mrzeżynie i Ustce. Zagrożonych było też kilka innych miejscowości – a właściwie nadal jest, bo kiepska pogoda będzie się utrzymywać przez najbliższe dni. Czy jednak dojdzie do kolejnych cofek – i jaki jest mechanizm ich powstawania?
Skąd się bierze cofka?
Najprościej rzecz ujmując – z wiatru i wysokiego poziomu morza. Jeśli wieje wystarczająco mocno i w odpowiednim kierunku (na naszym wybrzeżu musi to być wiatr północny lub północno-wschodni), pęd powietrza może „wepchać” wodę z powrotem do rzek.
Na Wiśle cofka, zwana inaczej „wezbraniem sztormowym”, może dotrzeć mniej więcej do Tczewa. Rzecz jasna, takie zjawisko niesie ze sobą niebezpieczeństwo dla żeglugi i infrastruktury portowej, jak również dla zagrożenie powodziowe dla mieszkańców.
Taki mamy klimat…
Cofka jest zjawiskiem naturalnym, ale trzeba pamietać, że częstotliwość jej występowania pozostaje w ścisłym związku z warunkami pogodowymi. A ponieważ żyjemy w okresie zmian klimatycznych, pogoda coraz częściej dostarcza nam interesujących wrażeń. I bynajmniej nie chodzi tu jedynie o ostatnie lata (chociaż można odnieść takie wrażenie, ale to tylko dlatego, że upowszechniły się media społecznościowe, a obieg informacji – zwłaszcza złych – znacznie przyspieszył).
Jeśli jednak popatrzymy na dane sprzed kilkudziesięciu lat, trend nadal będzie bardzo wyraźny, a co najwazniejsze: rosnący. W latach 1960-1969 na naszym wybrzeżu wystąpiło 107 cofek. W latach 2000-2009 było ich już 367.
Co można z tym zrobić?
Wody nie sposób zatrzymać, chociaż ludzie w różnych częściach świata podejmują takie próby, co pokazuje chociażby przykład Wenecji. Z pewnością warto tworzyć nowoczesne systemy zarządzania wodami, budować i utrzymywać odpowiednie wały przeciwpowodziowe, czy projektować infrastrukturę w taki sposób, by każdorazowe zalanie nie oznaczało konieczności przeprowadzania gruntownego remontu.
Równie ważne jest rozwijanie sieci monitoringu i wczesnego ostrzegania. Precyzyjne prognozy pozwalają zabezpieczyć mienie i minimalizować straty materialne, a przede wszystkim zapewniają bezpieczeństwo mieszkańcom zagrożonych powodzią terenów.
Tagi: cofka, Bałtyk, klimat