Jak to możliwe? To samo pytanie zadali sobie chińscy naukowcy, dlatego postanowili przyjrzeć się sprawie bliżej. Wszystko wskazuje na to, że nie do końca rozumiemy mechanizmy związane ze zmianami klimatycznymi i ich wpływem na wszechocean.
Co wiemy z lekcji fizyki?
Jeśli rzetelnie się uczyliśmy w szkole, to zapewne pamiętamy, że tempo parowania cieczy zależy od trzech czynników. Są to: ciśnienie, ruch powietrza nad powierzchnią oraz temperatura. Im wyższa jest temperatura, tym większą energię mają cząsteczki danej cieczy i łatwiej im opuścić zbiornik, przechodząc z fazy ciekłej do gazowej. Im cieplejszy jest zatem ocean, tym szybciej powinno zachodzić jego parowanie – i na początku zmian klimatycznych rzeczywiście tak było. Sęk w tym, że potem… coś się zmieniło.
Od 2008 roku tempo parowania oceanów spada, chociaż ocieplenie klimatu postępuje – i nikt nie wie, dlaczego tak się dzieje. Uczeni z Chińskiej Akademii Nauk próbowali rozwikłać tę zagadkę, a wyniki swoich badan opublikowali w czasopiśmie „Geophysical Research Letters”.
Dlaczego to takie ważne?
Jak tłumaczy Ma Ning z Chińskiej Akademii Nauk, badanie prowadzone przez jego placówkę rozpoczęło się w 2017 roku, więc wzięto w nim pod uwagę okres 2008-2017. Okazuje się, że w tym czasie 2/3 światowych oceanów zmniejszyło swoje parowanie, zamiast je zwiększać, jak zakładały stworzone wcześniej modele klimatyczne.
Ta niespodziewana sytuacja stanowi nie tylko ciekawą zagadkę dla naukowców – ale też spory problem. Pamiętajmy, że woda parująca z oceanu nie ulatuje w kosmos, ale wraca potem w postaci opadów, dlatego znajomość mechanizmów sterujących gospodarką hydrologiczną planety jest kluczowa dla zapewnienia ludziom bezpieczeństwa od suszy czy powodzi. Niestety, wiele wskazuje na to, że jesteśmy jeszcze dalecy od zrozumienia, jak to naprawdę działa.
Co wymyślili Chińczycy?
Niektórzy klimatolodzy głowiący się nad malejącym parowaniem oceanów sugerują, że przyczyną tego zjawiska może być tzw. globalne przyciemnienie. Mechanizm miałby działać następująco: intensywne parowanie oceanu spowodowało zachmurzenie, a chmury sprawiły, że do oceanu dociera mniej światła słonecznego, co z kolei miałoby zmniejszać tempo parowania.
Uczeni z Chińskiej Akademii Nauk znaleźli jednak inne, bardziej prawdopodobne rozwiązanie zagadki: jak już wiemy, tempo parowania zależy od trzech czynników – a jednym z nich jest ruch powietrza nad powierzchnią, czyli… wiatr. Zdaniem Chińczyków, to właśnie spadek prędkości wiatru, związany ze zmianami cyrkulacji wód w oceanach (czyli osłabieniem prądów oceanicznych) powoduje mniejsze parowanie – mimo iż temperatura wody rośnie.
Tagi: ocean, klimat, ekologia
0
